De Cephée, de laatste Walenbak of Baquet de Charleroi, mag niet verdwijnen
Het binnenschip type Walenbak / Walenschip of ook wel Péniche Flamande, heeft een romp die precies in de toenmalige sluizen paste. Er werd 300 ton vracht in vervoerd, doorgaans tussen de Borinage en Antwerpen. Ze had geen motor, wel een zeer summier (gehuurd) zeiltuig en een schamel onderkomen voor de bemanning. Die hing geregeld in het span voorover om de kolos met het ‘trekzeel’ door de kanalen te jagen.
Er moeten naar verluidt meer dan 300 van deze schepen gevaren hebben, eerst in hout, later in ijzer. De Céphée is één van de laatste van deze kenmerkende schepen die Antwerpen mede groot hebben gemaakt.
Van vrachtvaarder naar binnenvaartmonument
Bezielers van het Rijn- En Binnenvaartmuseum ontdekten dit exemplaar in Noord Frankrijk en brachten het naar Antwerpen in 1979. Drie jaar later kochten de Vrienden van het Nationaal Scheepvaartmuseum het over om het te kunnen integreren in de collectie van historisch waardevolle schepen van het museum. De Céphée werd onder de loodsen naast Het Steen op een betonnen sokkel geplaatst. De omstandigheden onder de hangars was echter verre van ideaal. “Céphée” staat er voorlopig nog, maar moet dringend verplaatst worden omwille van geplande werken aan de kades.
Onder ministerieel besluit van 3 maart 1994 was de Céphée het tweede schip, na de Mercator, dat officieel beschermd werd. Stad Antwerpen verzocht echter onlangs Matthias Diependaele , de bevoegde Minister van het Vlaams Gewest voor Onroerend Erfgoed om het statuut van beschermd monument aan het schip te ontnemen. Het verzoek wijst ook op de slechte staat van het schip, waardoor verplaatsing in het gedrang komt.
Te waardevol om te verdwijnen
Ondanks een positief advies van de Vlaamse Commissie voor Onroerend Erfgoed (VCOE) wil de minister de bescherming voorlopig opheffen. Bij deze procedure hoort een Openbaar Onderzoek waartegen men bezwaar kan aantekenen. De Vrienden van het nationaal Scheepvaartmuseum lieten specialisten een eerste onderzoek uitvoeren. Zij oordeelden dat het schip – mits met een aangepaste draagconstructie – wel degelijk is te transporteren en gezien haar historische erfgoed- en nautische waarde voor restauratie in aanmerking komt.
Bezwaren
Het is van groot belang dat het statuut van BESCHERMD MONUMENT behouden blijft. De bezielers van de Céphée, waaronder de vrienden van het National Scheepvaartmuseum, roepen iedereen die belang hecht aan ons nautische geheugen en dito erfgoed BEZWAAR aan te tekenen, in eigen naam of in naam van de vereniging die u vertegenwoordigt.
Dit bezwaar dient te gebeuren uiterlijk voor 9 januari 2022.
VOORBEELD BEZWAARSCHRIFT klik hier
En stuur het per e-mail: monumentenzorg@antwerpen.be