Vlootschouw van 2.900 historische woonschepen is nu al spannend
Is die woonboot in de gracht wel of niet van grote waarde voor de stad? Dat gaat de gemeente nu bepalen. Het beeldbepalend maritiem erfgoed van Amsterdam moet behouden blijven.
„Elke schipper vindt zijn boot belangrijk”, zegt Stijn van Aalderen van het historische beurtschip ‘De Hoop’, dat in de Amsterdamse Museumhaven ligt. Het schip dateert van 1903. De gemeente beseft dat ze een kostbaar bezit aan boten in de gracht heeft drijven, maar er is eigenlijk geen beleid voor. Hoe moet je die collectie behouden, beschermen? Wat maakt een schip bijzonder?
Een aantal onafhankelijke deskundigen maakt nu een inventarisatie, een soort vlootschouw, van de 2.900 woonschepen die de stad telt, waarvan er wellicht duizend in aanmerking komen voor het predikaat ‘historisch’. Wie weet komt er een top 5, 100 of 500 van waardevolle schepen in de stad. In elk geval is de gemeente uit op behoud van maritiem erfgoed, dat ze beeldbepalend acht voor het aanzien van Amsterdam. Voor nu heeft de gemeente geen voornemen om regelgeving of subsidie voor historische woonboten in het leven te roepen, maar de inventarisatie kan daarin verandering brengen.
De historische schepen worden ingedeeld in drie categorieën: waardevol, belangrijk, en neutraal. Projectleider Martine van Lier, directeur van het Mobiel erfgoed Centrum (MEC) uit Rotterdam, laat weten dat „deze schouw puur en uitsluitend ter oriëntatie is, waaraan iedereen vrijwillig kan meewerken”. Bij booteigenaren, die vaak hechten aan vrijheid, bestaat echter enige argwaan jegens de overheid en angst voor bemoeizucht. Dat blijkt bijvoorbeeld uit vaak ingewikkelde regelgeving, telkens veranderende visies en in het verleden zelfs een anti-woonbotenbeleid. Ook vrezen zij dat de status van varend monument restricties tot gevolg heeft voor hun eigendom.