Vijfde bijeenkomst van het Platform Erfgoed Havens Nederland

Op 27 november was in de museumhaven van Hoorn de vijfde bijeenkomst van het Platform Erfgoed Havens Nederland (PEN). PEN is een netwerk van erfgoed- historische- dan wel museumhavens. Het doel is om kennis te delen en samen te werken in het oplossen van de knelpunten waar erfgoedhavens tegenaan lopen. Ook behartigt PEN de belangen van de erfgoedhavens richting de (landelijke) overheid. Merwin Corbeau hield een korte inleiding over de Stichting Varend Erfgoed Hoorn, haar museumhaven, de opslag en werkplaatsen aldaar.

 – Nieuwe bedding van het Varend Erfgoed

Rolf van der Mark, voorzitter van de FVEN en de LVBHB verzorgde een inleiding over ‘Nieuwe Bedding van het Varend Erfgoed’. Dat deed hij samen met Martine van Lier, directeur van het Mobiel Erfgoed Centrum (MEC). Het MEC is een projectbureau dat erfgoedeigenaren en organisaties helpt bij het ontwikkelen van duurzame methodes om mobiel erfgoed te restaureren en te behouden. Dat betreft historische schepen, vliegtuigen, auto’s, koetsen en treinen.

Het MEC draait veel op projectsubsidies, oa van het Mondriaanfonds. Naar aanleiding van een meerjaren projectaanvraag stelde het Mondriaanfonds voor een onderzoek te laten doen naar wat het Mobiel Erfgoed in Nederland nodig heeft om haar belangen goed te kunnen behartigen. Dat onderzoek is uitgevoerd door Berenschot en het rapport is bijna klaar. Rolf van der Mark en Martine van Lier gaven een korte presentatie van de belangrijkste conclusies en het standpunt van de FVEN.

 – Hypotheken voor bewoonde varende schepen

Daarnaast kwam ook de financiering van bewoonde varende schepen aan bod. Nadat de ING met hypotheken voor bewoonde schepen is gestopt is alleen de RABO bank nog een mogelijke financier. Zij vinden het een riskant product en stellen daarvoor hun voorwaarden. Eén van de voorwaarden is dat het schip niet mag varen. Voor veel schepen is dat juist wel de bedoeling en hierdoor worden ze moeilijk te financieren door een bank. De RABO bank vindt varen een extra risico, ondanks het CvO en de verplichte verzekering.

Binnen enkele museumhavens is het varen van schepen overigens ook een verplichting. Bij een inventarisatie onder erfgoedhavens door het PEN bleken er hier en daar al problemen te zijn bij de verkoop, door moeilijkheden met de financiering.

In een gesprek met de RABO leek er een mogelijkheid om de hypotheken op bewoonde varende schepen voor elkaar te krijgen wanneer deze schepen ook onder de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) zou komen te vallen. Hierdoor wordt het risico voor de bank beperkt, en komen ze ook niet als hypotheek met verhoogd risico op de balans van de bank te staan.

Er zullen gesprekken volgen met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkszaken die directe bemoeienis heeft over de NHG. Om schepen daaronder te krijgen moeten ook de Vereniging Nederlandse Banken én de Vereniging Eigen Huis worden overtuigd. De FVEN gaat daarmee bezig, de eerstvolgende mogelijkheid om de NHG aan te passen zou 1-1-2020 zijn.

 – Historische Nautische Ensembles in de omgevingswet

Als laatste vertelde Martine van Lier over het Rapport dat het MEC momenteel maakt over Nautische Ensembles. Dit kan gezien worden als een handreiking aan gemeenten om nautische ensembles in de komende omgevingswet op te nemen. Nautische ensembles zijn bijvoorbeeld getijhavens, vuurtorens, trekvaarten, scheepswerven, pakhuizen of museumhavens.

In het rapport geeft Martine van Lier een tiental voorbeelden van maritieme ensembles, en geeft daarbij aan wat er goed gaat en wat er minder goed gaat met dat ensemble. Daarna geeft ze een aantal adviezen hoe historische nautische ensembles in het gemeentelijk beleid versterkt kunnen worden.

Wanneer het rapport openbaar wordt gemaakt zal er in de Scheepspost ruim aandacht worden besteed.