Nu voorintekenen op ‘IJzeren schroefstoomschip der 4e klasse Bonaire’
Uitgeverij Lanasta brengt nog dit jaar 2020 een nieuw boek uit over het uit 1876 daterende Nederlandse oorlogsschip Zr.Ms. Bonaire. IJzeren schroefstoomschip 4e klasse Zr.Ms. Bonaire. Monument van de moderne scheepsbouw in Nederland is geschreven door Jan Klootwijk en Dick Vries. Honderden illustraties, overwegend foto’s, verfraaien de 188 pagina’s tellende uitgave. Ben Mooiman, voorzitter van Stichting Zijner Majesteits Bonaire, neemt het voorwoord voor zijn rekening en de eindredactie is in handen van Harry de Bles, directeur van het Nederlands Stoommachinemuseum.
De scheepsbouw veranderde in de loop van de negentiende eeuw volledig van gedaante door de opkomst van de stoomvaart en de toepassing van ijzer als bouwmateriaal. Theoretische grondslagen en rekenmodellen voor efficiëntere stoomwerktuigen en schepen met betere vaareigenschappen versnelden het moderniseringsproces. In Nederland werd de scheepsbouw niet in de laatste plaats door de marine uitgedaagd om te vernieuwen en kwalitatief hoogwaardige schepen te bouwen. De modernisering van de scheepsbouw was op haar beurt een aanjager van de Nederlandse industrialisatie.
Het eisenpakket dat de Nederlandse marine in 1876 samenstelde voor de bouw van het schroefstoomschip 4e klasse Zr.Ms. Bonaire door het etablissement Feijenoord voorzag in een romp van puddelijzer en de inbouw van een krachtige stoommachine met oppervlaktecondensatie voor schroefvoortstuwing. De eveneens verlangde houten scheepshuid en driemast zeiltuigage vertegenwoordigden een welbewust voorbehoud op de volledige overgave aan moderne techniek. Aanvankelijk waren compromissen uit de gecombineerde toepassing van nieuwe techniek en klassieke verworvenheden zelfs noodzakelijk omdat de stoomvaart nog in ontwikkeling was. Schepen moesten immers wel langdurig op zee kunnen blijven en grote afstanden afleggen.
De Nederlandse marine hield tot aan het einde van de negentiende eeuw vast aan het beproefde concept van schroefstoomschepen met stoom- en zeilvermogen. De grote schroefstoomschepen 1e klasse onderhielden de verbindingen tussen het kleine Nederland en de uitgebreide gekoloniseerde bezittingen in Azië en in het Caribisch gebied. De kleine schroefschepen 4e klasse zoals de Bonaire volstonden voor de uitvoering van uiteenlopende taken in deze verre streken. Alleen de Bonaire bleef gespaard en is daarmee een monument van de moderne scheepsbouw in Nederland.
Uitgeverij Lanasta biedt u de gelegenheid om het door Klootwijk en Vries geschreven IJzeren schroefstoomschip 4e klasse Zr.Ms. Bonaire. Monument van de moderne scheepsbouw in Nederland bij vóórintekening te bestellen. Indien u daarvan gebruik wilt maken, dient u €30 over te maken op bankrekening NL68INGB0009519055 ten name van Lanasta, onder vermelding van ‘Zr.Ms. Bonaire. Monument’. Ten behoeve van de verzending maakt u bovendien uw naam- en adresgegevens, eveneens o.v.v. ‘Zr.Ms. Bonaire. Monument’, per email bekend aan info@lanasta.eu of schriftelijk aan Uitgeverij Lanasta, Oude Kampenweg 29 7873 AG Odoorn. Het boek wordt u dan na de verschijning kosteloos toegezonden. Na de verschijningsdatum bedraagt de aanschafprijs van het boek €35,95, exclusief eventuele verzendkosten.