Zeilschip Fairport raakt verzeild in de Slag om de Falklands in 1914
Honderdvijf jaar terug vond de Slag om de Falklandeilanden plaats. Deze strijd was een ramp voor het Duitse squadron onder bevel van vice-admiraal Maximiliaan Graf von Spee. Zijn Duitse Oost-Aziatische squadron was in de minderheid en werd overtroffen door het Britse squadron onder bevel van vice-admiraal Sir Frederick Doveton Sturdee. Alle acht Duitse schepen zouden uiteindelijk verloren gaan, op één transportschip na dat ontsnapte. De Britten hadden 10 doden en 19 gewonden, terwijl de Duitsers 1.871 mensen verloren, waaronder admiraal Spee en zijn twee zonen.
Op het moment dat de Britten en Duitsers begonnen aan te vallen, “verscheen een volledig getuigd zeilschip; ze was wit geverfd en haar zeilen glommen alsof ze in het felle zonlicht waren gebleekt … Ze was zo dichtbij dat de admiraal gedwongen werd zijn koers te veranderen om een paar mijl van haar af te gaan zodat het geschut van de vijand haar niet per ongeluk zou raken.”
Het schip was het onder Noorse vlag varende drie-mast volschip Fairport, vanuit Chili op weg naar Noorwegen. Bij gebrek aan een radio wist de kapitein van het schip naar verluidt niet dat de oorlog was uitgebroken totdat hij de kanonnen van de oorlogskruiser zag en hoorde blazen van achter de wolken kolenrook die uit hun ketels opborrelden.
Dit was de eerste reis van de Fairport onder Noorse vlag. Ze werd in 1896 gebouwd door de Schotse scheepsbouwer Russell & Co. Ltd. in Greenock voor eigenaren uit Liverpool. Omgedoopt tot Spangereid zeilde ze tot 1920 toen ze op St. Helena zonk nadat haar lading kolen in brand vloog.
Afbeelding: de Duitse kruiser SMS Scharnhorn zinkende. Schilderij van Claus Bergen