Waterwonen is Immaterieel Erfgoed
Na 2 jaar werk en schrijven van een borgingsplan heeft het kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland bekend gemaakt dat Waterwonen sinds November 2022 bijgeschreven is in inventaris immaterieel erfgoed Nederland!
Immaterieel erfgoed Waterwonen:
Water is ‘thuis’ voor waterbewoners. In Nederland drijven er zo’n 12.000 woonboten in landschappen en in en rondom havensteden. Er is de woonark met betonnen, stalen of kunststof bak, waarin veruit de meesten wonen, er is de schark, een romp van een varend schip met opbouw waarin gewoond wordt, en er zijn varende woonschepen. Van oudsher hebben de meeste woonschepen een houtskelet bouw.
Creatief met ruimte omgaan is een vereiste wegens het kleine woonoppervlakte, en veel schepen hebben een eigen stroom- en watervoorziening. Sommige waterbewoners wonen in varende historische schepen en onderhouden deze ook. Zij hebben hiervoor kennis nodig van ambachten zoals klinken, staaldraad splitsen, huidgangen krom branden en lijnen splitsen. Het kunnen varen met hun thuis geeft voor hen een extra dimensie aan het waterwonen.
Naast dat het een manier van huisvesting is, is waterwonen een manier van leven. De basisvoorzieningen vragen om meer inzet. Het is zaak om te blijven drijven, als het stormt moeten de kabels en landvasten in de gaten gehouden worden en de energievoorziening moet ’s winters vorstvrij gehouden worden. Het leven op water vraagt om zelfredzaamheid, creativiteit en improvisatievermogen. Waterbewoners moeten kunnen omgaan met de elementen, verschillende seizoenen en het wisselend waterpeil, maar ze genieten bovenal van het water zo dichtbij. Water is voor velen van hen ‘een eerste levensbehoefte’. Het uitzicht op het water is rustgevend en het bijzondere weerkaatsende licht is een prachtig schouwspel.
Waterwonen in de omgevingsvisie
Het Erfgoed Waterwonen heeft een brochure gemaakt waarin ze uitleggen hoe je het Immaterieel Erfgoed kan gebruiken voor jouw gemeente, om te zorgen dat Waterwonen wordt opgenomen in de omgevingsvisie.
Bekijk hier de ‘Bochure Waterwonen in de omgevingsvisie’
Het borgingsplan in het kort
- Een bundeling van kennis rondom waterwonen maken door middel van een handboek, met daarin onder andere informatie over waterwonen in omgevingswetgeving; informatie van waterwoon-organisaties zoals de landelijke woonboten organisatie; en het rapport: ‘Een trotse toekomst voor het waterwonen’
- Dit handboek aanbieden aan nieuwe waterbewoners, Vereniging Nederlandse Gemeentes, andere overheden, banken en verzekeraars
- Archieven en documentatie, nu veelal versnipperd, in kaart brengen
- Meer kennis vergaren op het gebied van waterwoningen verduurzamen
- Een netwerk opbouwen via LinkedIn, Facebook, Zoomvergaderingen en zo verbintenis bewerkstelligen tussen het ‘oude’ en ‘nieuwe’ waterwonen, oftewel het stimuleren van oude en nieuwe subculturen waterwonen met uitwisseling van (duurzame) ideeën
- Onderzoeken of wonen op het water een uitkomst is voor lageinkomens, zoals studenten en sociale starters, naar voorbeeld van de Denemarken drijvende containerwoningen en de Duurzame Wikkelboat
- In overleg met hypotheekverstrekkers om te onderzoeken of zij financieringsmogelijkheden zien m.b.t. het duurzaam waterwonen, idem voor verzekeringsmaatschappijenKijk hier voor meer info