Vier kanonnen bij 18de-eeuws schip gevonden
Kanonnen, op scherp staande granaten en clusterbommen. De archeologen die in een tulpenveld bij Rutten een vroeg 18de-eeuws koopvaardijschip opgraven, zijn verrast door de vondst van vier nog intacte kanonnen. ,,We hadden de hoop al bijna opgegeven, maar in het allerlaatste deel kwam er opeens een loop te voorschijn. Uiteindelijk bleken er vier draaibassen, een licht kaliber kanon, in de grond te liggen”, vertelt Yftinus van Popta, maritiem archeoloog bij de Rijksuniversiteit Groningen (RUG).
Zout
De vier kanonnen zijn inmiddels overgebracht naar Groningen, waar een conservator er mee aan de slag gaat. ,,Het laatste kanon is woensdag uit de grond gehaald, we hebben het expres even stilgehouden, zodat de kanonnen eerst rustig vervoerd konden worden. Om te voorkomen dat het gietijzer van de kanonnen gaat scheuren, worden ze in zoetwaterbaden gelegd. Zo wordt het zoutgehalte omlaag gebracht”, legt Van Popta uit.
De archeologen van het Groninger Instituut voor Archeologie van de Rijksuniversiteit vermoeden dat het om een Engels scheepswrak gaat. Volgens Van Popta is het schip een ‘vreemde eend in de bijt’. ,,Er liggen heel veel, oneerbiedig gezegd, ‘gewone’ kleine vissersschepen in de polder. Maar daar zit niet zo’n verhaal achter als bij dit schip. Dat was vermoedelijk tussen 1715 en 1720 onderweg vanuit Engeland en is op de Zuiderzee vergaan. Als het even kon, probeerden ze zoveel mogelijk waardevolle objecten van de schepen af te halen. Bij zeven op acht eerdere opgravingen is nog nooit een kanon aangetroffen.”
Ontploffingsgevaar
Het opgraven van de munitie is niet helemaal zonder gevaar. De kanonkogels vormen geen probleem, maar de granaten bevatten nog steeds een explosief goedje. Van Popta: ,,Een van de granaten ging bij het opgraven doormidden. Er kwam chemisch, blauw spul uit met een soort zwavel en een brandluchtje. Daar hadden we eigenlijk niet bij stilgestaan, maar die dingen staan nog op scherp.”