Varend Erfgoed in het blad Heemschut

Erfgoedvereniging Heemschut is de grootste particuliere vereniging voor bescherming van cultuurmonumenten. Voor veel Heemschutters is varend erfgoed nog een betrekkelijk nieuw onderwerp. Terwijl er voor de waardering van erfgoedschepen als waardevolle cultuurmonumenten nog best veel uitdagingen liggen. LVBHB-lid Frits Veldmeijer schreef een artikel voor het blad Heemschut.

In juni zou Heemschut Fryslân haar excursie hebben georganiseerd. Het was echter hartje coronatijd. Dus het werd niet samen in de bus, maar een digitale lunchlezing. En een Fries vertelt niets liever dan over varen en bootjes! Varend erfgoed, een voor veel Heemschutters nog betrekkelijk nieuw onderwerp.

Nederland is grotendeels gevormd door het water en dat water vormde tot zeker begin 20e eeuw de basis van het vervoerssysteem van Nederland. Een gigantische vloot van bootjes en schepen, bijvoorbeeld in de turfvaart, zorgde voor een groeiende economie. Talloze schippers voeren het water dun, zoals dat onder schippers heet. op een uitgebreid netwerk van vaarten en kanalen, maar ook op de Zuiderzee, de Noordzee en de Oostzee. Wat van die vloot resteert zijn vooral ijzeren en stalen schepen, gebouwd vanaf het einde van de 19° eeuw. Daar mogen we wel trots op zijn: Nederland herbergt de grootste vloot varend erfgoed ter wereld!

Schepen zijn er in soorten en maten, gebouwd voor verschillend werk en soms voor het plezier. Voor transport heb je veldschuiten, westlanders, bolpramen, tjalken, stellstevens, klippers, maatkasten, teveel om op te noemen.
In de visserij kennen we onder andere botters, schokkers, pluten, kotters, loggers en Staverse jollen. En dan is er nog een grote groep historische pleziervaartuigen zoals boeiers, scherpe jachten of bakdekkruisers. En wie zo’n schip heeft, is natuurlijk ook aangesloten bij een eigen club. Veruit de grootste is de Landelijke Vereniging tot Behoud van het Historisch Bedrijfsvaartuig (LVBHB), met ca. 2000 leden en 1600 schepen. De LVBHB zet zich in voor behoud van vaartuigen, maar ook van de bijbehorende kennis, ambachten en voor vaarmogelijkheden en ligplaatsen.

Lees het gehele artikel op de bron: Heemschut, download hier de pdf

Afbeelding: het schip van de auteur in de jaren ’60 in de bietencampagne, foto: archief Frits Veldmeijer