Stad Antwerpen geeft Doelse kogge niet langer onderdak
Sinds de plannen voor een Maritiem Museum geschrapt werden, gaat het met de plannen voor de Doelse kogge steeds verder bergaf. Antwerpen wil de hangar waarin de kogge chemisch bewerkt wordt, niet meer verhuren. Een oplossing is er echter nog niet.
Het verhaal van de Doelse kogge – ooit het belangrijkste transportmiddel van de middeleeuwse hanze – is er een van doorschuiven van moeizame beslissingen. Eeuwenlang lag de 7 eeuwen oude Doelse kogge veilig opgeborgen onder een metersdikke laag Wase klei. Totdat de kogge in 2000 bij het graven van het Deurganckdok toevallig werd gevonden nadat een graafmachine er een enorme hap had uitgenomen.
Lijdensweg
Het wrak moest absoluut worden natgehouden maar was te groot voor welke ‘kuip’ dan ook. Dus werd het in stukken gezaagd en opgeborgen in 31 open containers die jarenlang in open lucht stonden langs een weggetje. Intussen groeide lis op de ondergedompelde houtresten, vielen er uitwerpselen van vogels in, brandde de zon er in de zomer op en vroren de containerkuipen in de winter dicht. Toen het echt te gortig werd luidde de Antwerpse professor Eric Van Hooydonk de alarmklok. De toenmalige minister Geert Bourgeois maakte daarop middelen vrij om de conservering op te starten.
Conservering
Daarop verhuisden de resten naar containers bij het Waterbouwkundig Lab. Daar werden ze uitvoerig wetenschappelijk onderzocht en in een 3D-scan vereeuwigd. Bourgeois voorzag dat het langzame conserveringsproces, in twee fasen, zeker tot 2025 zou duren en reserveerde daarvoor zowat 2 miljoen euro tot 2025. De kuipen werden daarop naar de Suez-hangars vlak bij de Siberiabrug gebracht en alle koggestukken werden van dan af in 21 speciale containerbaden met variërende chemicaliën gedompeld.
Maar na enkele jaren besliste de haven dat de Suez-hangars zouden worden afgebroken. De kogge-baden verhuisden daarop 500 meter verder naar twee kleinere hangars aan de droogdokkensite. Die hangars zijn eigendom van de stad Antwerpen. Dat alles in het vooruitzicht dat de kogge – na die jarenlange onderdompelingskuur – later zou worden opgesteld als hét pronkstuk in een Antwerps Maritiem Museum.
Nu blijkt dat de stad Antwerpen vorig jaar al de verhuur van de kleine hangars formeel heeft opgezegd met als deadline 11 juni 2022. Tot dan krijgt het Agentschap Onroerend Erfgoed de tijd om uit te kijken naar een nieuwe plek. Antwerpen zelf lijkt dus niet meer geïnteresseerd in de kogge.
Er is nog geen nieuwe opvangplaats gevonden ondanks dat veel gemeenten werden aangeschreven. De tijd dringt nu echt. Hierbij gaat het alleen nog maar over het zoeken naar een plaats voor de chemische containers. Over het verdere verloop is nog minder duidelijk. Het was immers de bedoeling om de Doelse kogge museaal op te stellen in een geclimatiseerde ruimte. De kostprijs daarvan werd ooit geraamd op 12 miljoen euro. Dat doel lijkt nu wel erg ver weg.