Scheg van eeuwenoude koopvaarder aangespoeld op Texel
Op het Noordzeestrand van Texel is een meterslange balk aangespoeld waarin vreemde lijnen, cirkels en cijfers gekerfd zijn. Het blijkt een ‘scheg’ te zijn, een balk uit het achtersteven van een schip. Vermoedelijk is het afkomstig van een scheepswrak dat ergens in de buurt zal liggen. De bijna vijf meter lange balk is inmiddels naar Museum Kaap Skil gebracht voor verder onderzoek.
Museum Kaap Skil
Strandwandelaars troffen het wrakhout aan in de laatste week van april. De bijna vijf meter lange balk lag grotendeels onder het zand verborgen. Omdat er duidelijke merktekens zichtbaar waren, hebben meerdere wandelaars de vondst gemeld bij Museum Kaap Skil, de gemeente en strandvonderij. Het blijkt een bijzondere vondst te zijn met archeologische en cultuurhistorische waarde.
De scheg is de verticale balk die aan de achterzijde van het schip uitsteekt om het roer aan op te hangen. Eromheen werden grote ijzeren banden met ogen geslagen: zogenaamde vingerlingen. De vreemde lijnen, cijfers en cirkels op de balk blijken diepgangsmerken te zijn. Met deze merktekens konden opvarenden de diepgang van het schip aflezen.
Amsterdamse voeten
Hulpstrandvonder en wrakkenexpert Hans Eelman wist de balk snel te identificeren als scheg. De nog leesbare diepgangsmerken lijken vrij goed overeen te komen met de studies van Willem Vos, de bouwer van de replica van VOC-schip Batavia. De afstand tussen de tekens lijkt steeds iets meer dan 28 cm te zijn, oftewel een Amsterdamse voet (28,31cm). Deze maat is eeuwenlang gebruikt als standaardmaat op scheepswerven in de regio Amsterdam.
Die Amsterdamse voet is meteen een belangrijk puzzelstukje, zegt conservator Alec Ewing van museum Kaap Skil. “Het zou kunnen betekenen, dat de scheg van een wrak van een Hollands schip afkomstig is. Onderdelen van de scheepsconstructie werden precies op maat gemaakt, en die afmetingen stonden exact met elkaar in verhouding. Een achterstevenbalk van bijna 5 meter wijst op een lang schip, wellicht een koopvaarder.”