Oud ambacht in nieuwe handen, scholieren in Den Helder bouwen in een week tijd hun eigen boot
“ik heb nog nooit iets gemaakt. En nu bouw ik een boot!” Ze kan het zelf nog niet bevatten, halverwege de eerste dag. De vorm van de boot is al duidelijk zichtbaar. Het enthousiasme en de wil om de boot af te maken worden steeds groter. Het idee dat deze boot over drie dagen zal varen…!
In de laatste twee weken voor de zomervakantie bouwden leerlingen van Scholen aan Zee in Den Helder bij de Bootbouwschool van Bert van Baar 4 roei-, zeilbootjes. Het project staat niet op zichzelf. Scholen aan Zee in Den Helder heeft zich duidelijk tot doel gesteld om de verbinding te leggen met het maritieme karakter van de stad. Met de Noordzee en Waddenzee in je “achtertuin” is dat niet meer dan vanzelfsprekend. Marine, off-shore industrie, visserij en kleine en grote zeilvaart zijn hier nadrukkelijk aanwezig. De samenwerking met de Bootbouwschool brengt leerlingen letterlijk naar het water toe.
En ook de Bootbouwschool staat niet op zichzelf. Deze is gevestigd op Willemsoord in Den Helder. Een plek die maritieme geschiedenis ademt. Ooit lagen hier marineschepen. En de monumentale gebouwen, de droogdokken en hijskranen op het terrein ademen nog steeds die geschiedenis. De historische schepen die hier afgemeerd liggen bepalen nu het karakter van het “nieuwe” Willemsoord. Als onderdeel van dit culturele erfgoed werkt de bootbouwschool mee aan het in stand houden, vernieuwen en breed beschikbaar maken van het ambacht van het bouwen van houten boten.
Dat heeft in de afgelopen jaren al geleid tot de bouw van een St. Ayles skiff – een slanke roeisloep die gebaseerd is op de boten die al eeuwen over Schotse en Scandinavische wateren varen. Middelbare school-leerlingen van Scholen aan Zee hebben deze boot gedurende een schooljaar gebouwd en gaan er het komend jaar mee roeien. En nu ligt het volgende project al klaar: Een botter op half-formaat, gebouwd met moderne materialen als multiplex en expoxy. De twee botters die in de museumhaven van Willemsoord liggen zijn de inspiratie. Het doel is om leerlingen, door de geschiedenis van de zeilende visserij, in aanraking te brengen met de Waddenzee. Vandaar ook dat het Waddenfonds ruimhartig bijdraagt aan dit project. De leerlingen gaan met deze “halve” botter straks zelf het wad op!
Maar daarnaast maken ze, al bouwend, op een heel praktische en directe manier kennis met het ambachtelijk werken met hout. Met name het enthousiasme voor werken met hout is belangrijk omdat leerlingen niet meer vanzelfsprekend kiezen voor houtbewerking. Onder leiding van twee ervaren bootbouwers, naast Bert van Baar ook Wiel Toussaint, gingen ze aan de slag. Sommigen hadden nog nooit een stuk gereedschap in handen gehad. Sommigen wel. Maar dat maakte niet uit. Iedereen kon meedoen en ik krijg weer een glimlach als ik terugdenk aan dat moment dat je alleen maar het knisperscherpe geluid hoorde van handschaven die tegelijk over het hout van de twee bootjes in aanbouw gleden.
Op dag 4 van elke week werden er twee bootjes gedoopt en te water gelaten. Het heeft iets magisch om je eigen bootje te laten drijven en er vervolgens zelf in te stappen en ermee te varen. Met een mengeling van plezier, verwondering en misschien ook wel wat angst – blijft hij echt drijven? – werd er gevaren. Doel bereikt!
Met dank aan Jan Glazema