Ontwikkelingen rondom AIS en elektronische vaarkaart

Op 1 december 2014 werd op de Rijn het Inland AIS voor schepen langer dan 20 meter verplicht gesteld en op 1 januari 2016 op alle vaarwegen vanaf klasse 1 in Nederland. Op de Rijn werd AIS in combinatie met een digitale vaarkaart (ECDIS of vergelijkbaar systeem) verplicht. In 2017 is vanuit de CCR een evaluatie-enquête uitgevoerd onder schippers en AIS leveranciers. Uit de evaluatie bleek dat er nog veel problemen rondom het AIS systeem zijn die door verschillende (inter)nationale organisaties opgepakt moeten worden.

Bij de toepassing van AIS zijn veel verschillende organisaties betrokken. Er is beleid vanuit het Rijk, de CCR en EU. De handhaving op het gebruik van AIS ligt bij Rijkswaterstaat, Agentschap Telecom, de havenbedrijven Amsterdam en Rotterdam, de Landelijke Eenheid politie en gelijkwaardige organisaties in verschillende Rijnoeverstaten. Dat maakt overleg om te komen tot verbeteringen ingewikkeld. In 2018 richtte Agentschap Telecom een overleggroep op samen met Port of Rotterdam, Port of Amsterdam, Rijkswaterstaat, Bureau Telematica Binnenvaart, Kon. BLN-Schuttevaer en de Federatie Varend Erfgoed Nederland. Gezamenlijk is het programma ‘AIS een goed ID’ opgestart waarin wordt gekeken naar knelpunten en hoe deze opgelost kunnen worden.

• Eén van de actiepunten is het mogelijk maken dat een schipper zijn gegevens als caal-sign en MMSI nummer kan controleren.
• De AIS gegevens vallen soms weg, waarbij led verlichting in enkele gevallen de boosdoener is. Agentschap Telecom blijft dit monitoren met speciaal apparatuur op enkele binnenvaartschepen.
• In landen om ons heen wordt een hoge status toegekend aan AIS en ECDIS. Het systeem is echter geen navigatiemiddel maar slechts een hulpmiddel. Veel scheepvaart is namelijk niet AIS plichtig.
• AIS en ECDIS als navigatiemiddel is alleen geschikt wanneer op het ECDIS beeld ook een radar overlay geplaatst is.
• Het aanpassen van de vaarstatus is een probleem. In Duitsland wordt daar veel op gecontroleerd. Men probeert hier een oplossing voor te vinden. Dagelijks aanpassen bij opstarten en beëindigen van de vaart wordt geadviseerd.
• Gegevens die door AIS worden uitgezonden zijn privacy gevoelig en vallen onder de AVG wet. De borging van privacy en de toepassing van AIS gegevens blijven zoals bij de invoering afgesproken. De Nederlandse overheid en de CCR zijn niet van plan om AIS gegevens te gebruiken voor andere doeleinden dan verkeersmanagement. Wanneer gehandhaafd wordt op basis van AIS gegevens, wordt men de AVG wet overtreden.

De FVEN houdt in dit overleg de vingen aan de pols en zal er indien nodig verslag van doen.

Afbeelding: Inland ECDIS in navigatie-modus