Mobiel erfgoed en duurzame energie

Op 11 december vond in Amersfoort de Platform bijeenkomst Mobiel Erfgoed plaats, met als onderwerp: brandstoffen. Het platform vindt enkele keren per jaar plaats, wordt georganiseerd door en bij de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed in Amersfoort en heeft steeds een ander actueel thema. Voor de FVEN was voorzitter Rolf van der Mark aanwezig.

Op weg naar de holy grail?
De “holy grail”gaan we bereiken als m.b.v. duurzaam opgewekte energie vanuit CO2 en H2O waterstof gemaakt wordt, dat vervolgens als energiedrager gebruikt kan worden voor o.a. de voortstuwing van schepen (bijv. via brandstofcellen en elektromotoren).

Maar: aldus Shell directeur Ewald Breunesse “dat gaat nog wel “even” duren voordat deze oplossing voor iedereen bereikbaar is. Echter op de weg ernaar toe zijn er best nu wel al interessante alternatieve brandstoffen beschikbaar”. De Shell directeur was één van de sprekers op een zeer goed bezocht platform Mobiel Erfgoed met als thema brandstof.

De sectoren Rail-, Water-, Weg- en Luchtverkeer hebben hun eigen problematiek. Waar veel autobussen nauwelijks milieu-invloed hebben omdat ze niet meer de weg op mogen en schepen tot begin 20^e eeuw heel milieuvriendelijk zeilden, hebben voertuigen met stoom-, diesel-, benzine- of straalmotoren het moeilijker. Daarvoor werden er interessante opties getoond: brandstoffen die uit biomassa of zelfs uit water (waterstof) of synthetisch uit de CO2 die in de lucht zit gewonnen kunnen worden.

Bij deze platformbijeenkomst werd door 6 sprekers – waaronder Martine van Lier – een bijdrage geleverd. Als één van de nu al beschikbare brandstoffen werd de Hydrotreated Vegetable Oil (HVO) genoemd; een fossielvrije biodiesel op basis van afvalstromen van o.a. frituurolie. Deze brandstof is als “blauwe diesel” in Friesland en Den Oever al verkrijgbaar. Nog een paar problemen: zeer beperkt verkrijgbaar, even duur als gewone benzine en vraagtekens omtrent de totale produktie capaciteit. Het laatste punt wordt wellicht opgelost als de nog te bouwen fabriek (in Delfzijl) voor duurzame kerosine (= synthetische brandstof vanuit restoliestromen) op stoom komt. Bij de productie van deze kerosine komt als één van de bijprodukten nl. synthetische diesel vrij en spreker Sjoerd Roymans van Sky NRG noemde mobiel erfgoed als één van de mogelijke afnemers……

Algemene conclusie van het platform: het mobiele erfgoed is zeer bereid om aan de energietransitie mee te werken. Kant en klare alternatieven voor brandstofvervanging van de “good old” diesel zijn echter nog maar beperkt op de markt. Gebruik van GTL is een eerste stap (maar is niet fossielvrij!), synthetische diesel een volgende (maar nog heel beperkt verkrijgbaar) en vervanging van de motor door alternatieven als elektrische voortstuwing (al dan niet op basis van waterstof technologie) zijn lang niet altijd wenselijk vanwege de aantasting van de authenticiteit van het erfgoed én bovendien meestal erg kostbaar.

‘Wellicht moet er een splitsing gemaakt worden tussen Mobiel erfgoed waarbij de motor onlosmakelijk verbonden is met de identiteit, en erfgoed waar de motor additioneel is’, werd geopperd. ‘Behoud die eerste categorie in hun waarde, met de verhalen en geuren die daarmee samenhangen’, waren opmerkingen die de RCE meegegeven werden.

Hoopgevend is de constatering dan Nederland in Europa koploper is met o.a. fossielvrije benzines, maar we hebben nog wel even te gaan totdat we de holy grail te pakken hebben.

Tekst en foto: Rolf van der Mark

Afbeelding: Martine van Lier van Mobiel Erfgoed Centrum geeft uitleg pover de stand van zaken bij het Varend Erfgoed