Laatste Lichtschip 25 Jaar geleden binnengehaald
De tijd van de lichtschepen… Die lijkt alweer een eeuw geleden. Alle moderne communicatiemiddelen hebben ons dit type bakens snel doen vergeten. Toch eindigde die tijd nog maar 25 jaar geleden.
Voor de Nederlandse kust lagen er ooit acht, bemande drijvende vuurtorens, die dienden als baken bij gevaarlijke zandbanken en aanlopen. Vanaf de jaren 70 zijn de lichtschepen binnengehaald. De laatste drie waren Terschellingerbank (tot 1975), Texel (tot 1992) en Noord-Hinder (tot 1994).
Het lichtschip Texel ligt intussen als museumstuk in de Willemsoordhaven in Den Helder. De Noord-Hinder ‘lichtschip 12’ was tot in maart 1994 het laatst werkende Nederlandse lichtschip en heeft nu als museumschip een plaats in Hellevoetsluis. In België maakt het lichtschip West-Hinder III – tot 1994 op de West-Hinder bank tussen Nieuwpoort en Oostende – nu als ‘erfgoedobject’ deel uit van de museumcollectie van het MAS in Antwerpen. Het is incidenteel te bezoeken. De West-Hinder I en II liggen als partyship in Rupelmonde en als museumattractie in Zeebrugge.
De bemanning op de lichtschepen – rond de 10 man – werd aanvankelijk om de vier weken afgelost, vanaf 1955 om de twee weken. Tenminste als het weer wilde meewerken. De Nederlandse schepen raakten geautomatiseerd en moesten het vanaf 1981 zonder bemanning doen, de Belgische West-Hinder bleef tot op de laatste dag bemand.
De tijd van de lichtschepen voor de Nederlandse kust was in 1858 begonnen met het ‘uitleggen’ van de Noord-Hinder, zo’n 55 mijl uit de kust van Hoek van Holland. De eerste West-Hinder werd in 1864 voor de Vlaamse kust uitgelegd. Behalve dat de schepen als baken diende, kregen ze later ook een meteorologische en wetenschappelijke rol.
De schepen lagen grondig verankerd, maar dat wilde niet zeggen, dat het altijd goed ging. In 1912 werd de West-Hinder aangevaren, waarbij het complete schip in de golven verdween en de volledige tien-koppige bemanning verdronk. En een jaar voordat het zou worden binnengehaald sloeg lichtschip ‘Texel 11′ in 1991 los van zijn ankers, strandde op de Hondsbossche Zeewering en is ter plekke gesloopt. Het werd het laatste jaar vervangen door de reserve ”Texel 10’, die nu in de Helderse Willemsoord haven ligt.
Cees de Jong uit Hellevoetsluis is het laatste bemanningslid van de Noord-Hinder en vertelt hier over zijn leven aan boord van het lichtschip.