Hij geeft wrakken hun naam terug: ‘Flevoland is het grootste scheepskerkhof ter wereld’
Maritiem archeoloog Yftinus van Popta identificeert scheepswrakken en puzzelt zo de geschiedenis van de Zuiderzee bij elkaar. Een geschiedenis van misschien wel vierduizend scheepsrampen. Yftinus ziet de zee. In het rechte lijnenlandschap van Flevoland ziet maritiem archeoloog Yftinus van Popta het wateroppervlak, een meter of 3 boven zijn hoofd. Hij ziet schepen over het water kruisen, jaar na jaar. Een praam, een vissersschip, een tjalk met een lading bakstenen. En hij ziet de rampen: schepen die door noordwesterstorm kapseisden of aan lager wal werden geblazen, of boten die zo armoedig onderhouden waren dat ze van pure ellende zonken.
Van Popta, onder meer verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen, weet de locatie waar schepen met namen als De Hoop en Fiducie eindigden op de zeebodem en hij weet de huidige perceelnummers: A90, waar twee wrakken naast elkaar lagen, destijds geregistreerd als ‘één uur gaans van Lemmer’, nu een akker met aardappels in een flauwe bocht van de snelweg A6.
Van de elf scheepswrakken in Flevoland die op dit moment met naam bekend zijn, heeft Van Popta er zes geïdentificeerd. (‘En de zevende is onderweg.’) Met wrakbeschrijvingen, krantenarchieven, stambomen en bodemvondsten – papiersnippers, aardewerk, persoonlijke bezittingen – puzzelde hij niet alleen de namen van gezonken schepen bij elkaar, maar ook de levensverhalen van mensen die woonden en werkten op de voormalige Zuiderzee. ‘Een arm en vaak hard bestaan’, zegt hij. Bij een schip dat hij identificeerde in de Noordoostpolder verdronken de vrouw, de zes kinderen en de knecht, de schipper. ‘Daar denk ik wel aan als ik door de polder rijd.’
De geïdentificeerde schepen vormen maar een fractie van het totaal. Sinds de drooglegging van de IJsselmeerpolders, eerst de Noordoostpolder in 1942, daarna Oostelijk Flevoland in 1957 en Zuidelijk Flevoland in 1968, zijn 450 wrakken opgegraven uit de zeeklei. En ja, bevestigt hij: 450 wrakken is heel, héél veel. ‘De provincie Flevoland is het grootste scheepskerkhof ter wereld. En dan heb ik het alleen nog maar over wrakken die zijn beschreven. Ik ben ervan overtuigd dat er nog meer ligt.’
Lees het gehele artikel op de bron: Volkskrant
Afbeelding: Medewerkers en studenten van de Rijksuniversiteit Groningen zijn bezig met de opgraving van de bakboordzijde van de ‘Queen Anne’, Wikimedia