Garnalenvissers vissen 17e eeuwse kop op

De vissers van de kotter WR22 Jacqueline haalden maandagochtend de netten binnen en troffen tussen de garnalen een indrukwekkende houten kop aan. Volgens archeoloog Michiel Bartels van onder meer het Rijksmuseum in Amsterdam gaat het om een afbeelding van een Frygische krijger.

De WR22 lag in de Texelstroom vijf kilometer voor de kust van Oudeschild op Texel. ,,Rond tien uur haalden we de netten op en toen zat er een houten beeld in van zo’n veertig centimeter hoog en dertig centimeter breed in een van de netten. We deden er eerst wat lacherig om die indrukwekkende markante kop, ook al omdat we niet wisten wat we er mee aan moesten.’’ aldus schipper Mike Bakker.

Archeoloog Michiel Bartels is dolenthousiast over de vondst. “Het is een topstuk, echt een juweel.” Volgens Bartels is het mogelijk een beeld uit de 16e of 17e eeuw. “Het is een krijger met een Frygische muts. Die muts stond in de Romeinse tijd symbool voor vrijheid uit slavernij. Die symboliek is ook gebruikt in de periode van de 80-jarige oorlog.”

“Mogelijk is het een kaagstuk, een eindstuk van een hekwerk aan stuur- of bakboord, vertelt Bartels. Hij wil graag onderzoek doen hoe oud het beeld is en welke kleuren het heeft gehad. “Mogelijk zitten er in de plooien pigmentresten, want dit soort beelden waren altijd compleet beschilderd.”

Schipper Bakker kreeg dinsdag uitsluitsel van het Rijksmuseum. ,,Volgens hun eerste analyse is het een kop van een krijger met een Frygische muts. De Frygiërs waren een bergvolk dat tegen de Romeinen vocht en tot slaaf zijn gemaakt. In de zeventiende eeuw beeldden de Hollanders ten tijde van de strijd tegen de Spanjaarden deze krijgers af met een muts als teken van de vrijheid die ze hadden herwonnen.’’

Volgens archeoloog Bartels staan de mensen te popelen om het te onderzoeken. ,,De hoogste prioriteit is dat we dat unieke beeld conserveren. Daarna kunnen we pas nadenken over waar het terecht moet komen. Een waarde qua geld is aan dit beeld, waarschijnlijk van eikenhout, niet te geven: de maritieme en historische waarde is enorm groot.” Het beeld zal door Museum Kaap Skil op Texel worden geconserveerd, en daar zal het ook blijven.

“Het is bijzonder dat het beeld zo goed bewaard is gebleven. “Het is een eikenhouten beeld, dat is op zich vrij sterk hout. Maar in de Waddenzee heb je veel paalwormen, die vreten binnen twee jaar dat hele houten beeld op. Maar dit beeld heeft vastgezeten in de zandbodem. Daardoor zijn de paalwormen er niet bij gekomen.”

Mike Bakker, Victor Ayal en Thijs ten Bokkel van de WR22 tonen het beeld in de haven van Den Oever. © Foto aangeleverd