De verdwenen stad: De Overtoom als dagje vertier
In het programma De verdwenen stad gaat NHNieuws iedere keer naar een andere plek in Amsterdam om te kijken hoe die in de loop van de tijd is veranderd. Deze keer zijn we met Tim Streefkerk van het Scheepvaartmuseum bij de Overtoom. Nu is het een drukke verkeersader met auto’s, trams en fietsers, maar vroeger was het dat met boten. De Overtoom was een vaart, de Overtoomse Vaart.
De Overtoom is tegenwoordig een drukke verkeersader de stad in en de stad uit. Maar dat was in vroeger tijden niet anders, alleen was de Overtoom toen een maritiem knooppunt. Met de demping van de Overtoomse Vaart kwam daar ruim honderd jaar geleden een eind aan.
Overhaal
Aan het einde van de huidige Overtoom is nog steeds water: daar gaat de Kosterverloren Vaart over in de Schinkel. In de 15e eeuw konden boten via de Schinkel en de Nieuwe Meer naar het Haarlemmermeer. Via het Haarlemmermeer kon je eigenlijk overal in Holland komen. En dat was de Graaf van Holland een doorn in het oog. Hij wilde dat de Amsterdamse schepen over Haarlem zouden varen omdat daar tol moest worden betaald. Daarom liet hij in de Schinkel een dijk aanleggen. De nieuwe vaarweg moest worden versperd. “Maar dat was natuurlijk onhandig”, legt Tim Streefkerk uit. Hij is conservator bij het Scheepvaartmuseum. “De tuinders konden met hun producten niet meer de stad in. Daarom werd toestemming verleend om een kleine overtoom te maken.”
NHNieuws maakte met het Scheepvaartmuseum een fraaie video van 13 minuten met de geschiedenis van overhaal en overtoom. Met historische beelden van het Amsterdamse scheepvaart knooppunt in de 16e eeuw.