De veerboot ‘Vlieland’ op Borneo-eiland

Grote delen van Amsterdam Oost hebben een maritieme uitstraling. Het stikt er van de boten, in het Oostelijk Havengebied zijn ze nauwelijks te tellen. De IJopener start een serie over markante schepen. Ze beginnen met de Vlieland, het veerschip dat woonboot werd.

Van alle dingen waaraan een ziel wordt toegedicht en waarvan je houden kunt als van mensen, scoort het schip waarschijnlijk het hoogst. Zeilschepen, plezierkruisers, roeiboten, woonarken: ze zijn vaak de trots van hun eigenaars en kunnen makkelijk een obsessie worden; een aanhoudende bezetenheid die een band schept tussen het bootjesvolk: ‘jij weet ervan, jij zit in ’t zelfde schuitje’. Die bezetenheid kent René Poortman ook, een bekende buurtgenoot in het Oostelijk Havengebied. Samen met zijn partner Parel Voerman is hij uitbater van restaurant De Oceaan. Maar langer al, veel langer, is hij schipper en eigenaar van de Vlieland, de voormalige veerboot aan de Borneokade waarop hij, Parel en hun zoon Mik wonen. De Vlieland met haar elegante lijnen, haar gele schoorsteen en hardhouten stuurhut. Een boot zoals kinderen die tekenen; ’n stoer scheepje waar je makkelijk verknocht aan raakt. En dat is precies wat er gebeurde. Poortman kocht de Vlieland een kwart eeuw geleden, moest haar ingrijpend verbouwen en nam er nooit meer afscheid van. Sinds kort staat ze zelfs als tatoeage op de binnenkant van zijn rechterarm, hoewel hij naar eigen zeggen helemaal niet zo van tattoos houdt. De symboliek is duidelijk: de getatoeëerde Vlieland als teken van bezit, identificatie en genegenheid.

Veerboot naar Vlieland
De Vlieland heeft een lange en bewogen geschiedenis. Ze werd op 6 oktober 1937 bij scheepswerf J. Smit & Zn. te Foxhol, Groningen, te water gelaten en was bestemd voor ‘passagiers-, post- en vrachtverkeer tusschen Harlingen en Vlieland’, zo blijkt uit een oude uitgave van het blad Schip en Werf. Eigenaar was rederij Doeksen, ook nu nog veerbootmaatschappij. Talloze oversteken maakte ze: van en naar Vlieland tot in de jaren ’60 en tot 1980 van Vlieland naar Terschelling v.v. Er bestaan mooie zwart-witfoto’s waarop je haar volgepakt met passagiers ziet aanmeren. Of waarop ze zich moeizaam door het pakijs ploegt in de strenge winters van toen, een trouwe en degelijke metgezel.

Een paar gegevens: de Vlieland is 35 meter lang, 6,40 meter breed bij een diepgang van 1,60 meter. Een Deutz van 350 pk zorgde voor de aandrijving. Het Waddenzee-traject vereiste een ‘kleine diepgang en, vooral in den winterdienst, een groote zeewaardigheid’.

Lees het gehele artikel op de bron: IJopener

Openingsfoto: Arjen Poortman