100 jaar Spido in Maritiem Museum
Woensdag 4 september 2019 werd het nieuwste schip van de Rotterdamse rederij Spido gedoopt. De doop van het schip past in een reeks van feestelijkheden die Spido dit jaar organiseert in het kader van het honderdjarig bestaan. Ter ere van het jubileum is er een tentoonstelling in het Maritiem Museum: Venster op de haven, 100 jaar Spido – nog te zien tot en met 31 augustus 2020.
Hoe Spido begon
De oprichter van Spido was de bekende havenondernemer Daniel George van Beuningen (1877-1955). Hij zag hoe de drukte in de Rotterdamse haven terugkeerde na de Eerste Wereldoorlog en besloot dat de tijd rijp was voor een ‘tramlijn te water’. Vanaf een eenvoudige trap aan de monding van de Leuvehaven, vlakbij de plek waar nu het Maritiem Museum is gevestigd, werden zeelieden en havenarbeiders vanaf 24 januari 1919 op gezette tijden naar de schepen gebracht die in de havens of ‘op stroom lagen’. Al snel bleek Van Beuningen een gat in de markt gevonden te hebben. Een bont gezelschap van zeelieden, havenarbeiders, telegrambezorgers en handelaars werden af en aangevoerd. Ook ’s nachts konden zij gebruik maken van Spido-schepen, die als watertaxi fungeerden. Bemanningsleden moesten een groene lantaarn verlichten, zodat de Spido-kapiteins wisten dat een afhaalboot gewenst was. Voor een dergelijk tochtje betaalden passagiers tussen de 50 en 75 cent. In de begintijd bestond het nachtpubliek overigens voornamelijk uit dronken zeelieden en prostituees.
Massatoerisme
Naast de vervoersdienst richtte Spido zich ook op het verhuur van schepen voor chique gezelschappen en met de komst van vliegveld Waalhaven in 1922 deed het massatoerisme zijn intrede. Door de vaste verbinding die Spido met het vliegveld onderhield maakten vele nieuwsgierige dagjesmensen kennis met het vliegveld én de Rotterdamse haven. In totaal konden de Spido-schepen zo’n 800 passagiers tegelijk vervoeren. Deze capaciteit kon op topdagen nog worden uitgebreid door vier reserve-schepen. Op 18 juni 1932 vervoerde Spido een recordaantal van 20.000 mensen toen de eerste zeppelin, de Graf Zeppelin op Waalhaven landde.
De geschiedenis van Spido is er een van een bedrijf dat zich steeds weer wist aan te passen aan de veranderende omstandigheden. Mooie anekdotes genoeg, maar hoe maak je daar een tentoonstelling van?
De tentoonstelling: Een venster op de haven
Bij het samenstellen van de tentoonstelling bleek al snel dat de rode draad van het verhaal gevormd werd door de veranderende haven van Rotterdam. Spido heeft sinds zijn oprichting miljoenen mensen een venster op die haven geboden. Bezoekers kijken in de expositie letterlijk door een venster en beleven hoe walmende havenkommen vol hardwerkende mannen veranderden in een uitgestrekt gebied met volledig onbemande terminals. De expositie is opgedeeld in een aantal tijdvakken waarbij steeds bewegend beeld van de haven centraal staat. Scheepsmodellen en schilderijen uit de rijke collectie van het Maritiem Museum kleuren het beeld van de Rotterdamse haven per periode verder in.